Nie zapomnij o Zadarze.


Zadar to najbardziej wysuniete na północ dalmatyńskie miasto, osrodek gospodarczy, administarcyjny i kulturalny. Autobusami mozna z niego dojechac nawet do najbardziej oddalochych miast w kraju, a komunikacja promowa zapewnia połączenia z licznymi w tych stronach wyspami. Panuje tu przyjazny klimat, z suchym ciepłym latem i łagodna deszczową zima. Zadarskie wybrzeze jest bardzo nasłonecznione (ok. 150 dni w roku). Walor ten docenił Alfred Hitchcock, który odwiedziwszy te strony, stwierdził, że zachód słońca w Zadarze jest piekniejszy niz w Kaliforni. Na przełonie czerwca i lipca w mieście odbywa sie festiwal tańców ulicznych Zadar snova (zadarskie sny). Muzyczne wieczory w kościele św. Donata organizowane są w sierpniu,a w październiku - festiwal chórów.

Historia

Długie dzieje Zadaru zapoczątkowali Ilirowie w IX w. p.n.e. Pierwotnie miejscowosc nazywała sie Idassa. Współczesny układ urbanistyczny jest schedą po Rzymianach, którzy nastali po Ilirach. Wznieśli mury obronne, wewnątrz których zorganizowali typowe miasto z kapitolem i forum. Juz wtedy działa kanalizacja, a wode dostarczano z odległego o ponad 30 km jeziora za pomocą akweduktu zbudowanego w czasach cesarze Trajana. Pod względem politycznym miasto przez dłuzszy okres nie odgrywało znaczącej roli. Dopiero w 614 r., kiedy została zniszczona salona, Zadar zyskał range stolicy Dalmacji. Mniej więcej w tym samym czasie w okolicy zaczęły osiedlac sie plemiona słowiańskie, stopniowo asymilując sie z miejscową ludnościa. Do X w. Zadar cieszył sie statysem wolnego miasta. Nastepnie przeszedł pod zwierzchnictwo królów Chorwackich. W 1202 r. zdobyli go Wenecjanie, którzy sprawowali tu rzady az do upadku Wenecji w 1797 r. To dzięki nim Zadar wyrósł na potężna twierdzę, zdolna przeciwstawić się najazdom tureckim. W parze z pootegą militarna nie szedł jednak rozwój gospodarczy. Wenecjanie traktowali miasto jak kolonię, czerpiąc wiekszość zysków z rolnictwa i rzemiosła. Niejako na przeków właśnie wtedy nastapił gwałtowny rozwój literatury i sztuki w jezyku chorwackim. Najbardziej znanym twórcą był zyjacy w XV w. architekt i rzeźbiarz Juraj Dalmatinac, którego dzieła do dzisiaj można oglądać na dalmatyńskim wybrzeżu. Na poczatku XIX w. Zadar na kilka lat padł ofiarą podbojów napoleonskich. Potem nastali go Habsburgowie, którzy utrzymali się do konca I wojny światowej. Podczas II wojny w mieście i okolicy rezydowali Niemcy i Włosi. Po wyzwoleniu okazało się, ze zniszczeniu uległo ok. 60% zabudowy, w tym wiele sredniowiecznych domów. Efektem renowacji jest dzisiejsza starówka, gdzie wspaniałe zabytki przeplataja się ze współczesnymi budynkami. Wpływ na wizerunek miasta miała tez ostatnia wojna bałkańska, zwłaszcza trzymiesięczne serbskie oblęzenie połączone z bombardowaniami.

Co warto zobaczyć??

BRAMA LĄDOWA
Główna brama Zadaru tzw. Kopnena vrata, jest usytułowana tuż na południe od Trgu 5 bunara. zbudowaną ja w czasach weneskich w stylu renesansowym, wegług projektu znznego weneckigo architekta Michele Sanmicheliego. Spomiędzy pilastrów spoziera lew św. Marka, budowlę zdobią też herby i wizerunek św. Chryzogona na koniu.


PLAC PIĘCIU STUDNI
Po południowej stronie Trg Petra Zoranića przechodzi w wyżej położony plac Pięciu Studni (Trg 5 bunara). Nazwe zawdzięcza postawionej w tym miejscu w 1574 r. cysternie, która zaopatrywała miasto w wodę, az do roku 1838, kiedy Austriacy zbudowali wodociągi. Cysterna była szczególnie przydatna podczas obleżeń. Wodę czerpano za pomoca pieciu studni, które stoją na placu do dzisiaj.


KOŚCIÓŁ ŚW. CHRYZOGONA Wznosi sie na północny wschód os forum. Ma konstrukcję trójnawowej romańskiej bazyliki. Jego pierwowzór stanął w tym miejscu już w VI w. na ruinach rzymskiego emporium. Kolejna świątynie zbydowano w X stuleciu, a dzisiejszy kształt pochodzi z 1175 r. Wtedy tez wzniesiony został klasztor Benedyktynów, który przetrwał do alianckich nalotów w 1944 r. Wcześniej (w 1806 r.) władze napoleonskie umieściły w nim szskołę. Na zewnątrz najbardziej wyróżniają się trzy absydy od strony prezbiterium, zwłaszcza środkowa ze ślepymi arkadami i półkolistym arkadowym krużgankiem powyżej. Wewnątrz warto zwrócić uwagę na barokowy ołtarz główny z 1701 r., w którym umieszczono płaskorzeżbę Matki Boskiej z Dzieciątkiem. Cenne są również freski. Przedstawiają Chrystusa, Św. Jana Chrzciciela, św. Anastazję i partona kościoła. Przed światynią stoi pomnik poety Petra Zoranicia.


Galeria

                                                                                                            
Powrót do strony głównej.